Onze inzet

Resultaten 2020

De coronacrisis heeft een enorme impact op het veiligheidsbeleid, de samenleving, economie en uiteraard op vrijwel alle andere beleidsterreinen. Naast een gezondheidscrisis is er een heviger wordende economische crisis, met stijging van de werkeloosheid. In de verschillende programma’s komt dit onderwerp dan ook terug.
De afgelopen periode heeft ook laten zien dat er ook ruimte moet zijn voor onverwachte inzet. Zo is de hele coronacrisis een goed voorbeeld dat we snel kunnen schakelen op de actualiteit, inspelen op nieuwe ontwikkelingen en flexibel blijven als dat wordt gevraagd. Dit is ook nodig in de praktijk van openbare orde en veiligheid gelet op de tijdgeest van betogingen, polarisatie en steeds nieuwe verschijningsvormen van criminaliteit zoals cybercrime.

Veilige wijken

We hebben gewerkt aan het uitvoeringsplan 2020. In het uitvoeringsplan zijn de prioriteiten, die voortvloeien uit het Integraal Veiligheidsplan 2020-2024, uitgewerkt.

Woonoverlast

Extreme woonoverlast komt meestal voort uit een onderliggende complexe problematiek. Vaak gaat het om een samenloop van psychische problemen en/of middelengebruik. Er is geen standaardoplossing waarmee alle overlast kan worden weggewerkt. De aanpak vraagt om een professional die maatwerk kan bieden, waarmee opgetreden woonoverlast effectief kan worden beëindigd. Het vereist ook een goede samenwerking met bijvoorbeeld zorg en handhaving, om de situatie structureel aan te pakken.

De pilot woonoverlast is omgezet naar een structurele aanpak, cofinanciering door Woonbedrijf Ieder1 is voor 3 jaar geborgd. Er is een herkenbare regievoerder extreme woonoverlast aangesteld door de gemeente en Woonbedrijf Ieder1, die zich snel een positie heeft verworven in het netwerk en die door de ketenpartners positief wordt gewaardeerd.
In 2020 zijn 154 zaken in behandeling genomen door de regievoerder extreme woonoverlast.
Er is een organisatiestructuur ingericht die een efficiënte aanpak mogelijk maakt. Er zijn afspraken over interne multidisciplinaire afstemming (procesregie); opschaling via het zorg en veiligheidshuis; het informeren van de bestuurder over specifieke casussen en over de samenwerking met handhavers en andere medewerkers.
Er is beleidsmatig een structuur ingericht die een efficiënte aanpak mogelijk maakt. Met de aanpassing van de verordening op grond van de wet aanpak woonoverlast is bijvoorbeeld bestuursdwang mogelijk. Met de methodiek ‘Noorderslag’ kan de overlast door middelengebruik in woningen aan banden worden gelegd, zonder dat de bewoner dakloos wordt.
Er zijn interne richtlijnen opgesteld over de aanpak dierenoverlast.

Personen met verward gedrag

Alle aandacht is uitgegaan naar het op een veilige manier voortzetten van de benadering en begeleiding van deze doelgroep tijdens de coronacrisis en het verzamelen van signalen. De coronamaatregelen vroegen veel aandacht en zorgden voor extra werk, maar hebben niet geleid tot onoverkomelijke problemen in de GGZ-zorg. Wel zijn lokaal extra acties en activiteiten ingezet voor overlast- en probleemjeugd.
Per 1 januari ’20 zijn de Wet verplichte ggz (Wvggz) en de Wet zorg en dwang (Wzd) van kracht. In deze wetten is de gedwongen zorg geregeld voor respectievelijk mensen met geestelijke gezondheidsproblematiek en voor mensen met een verstandelijke beperking of dementie. Belangrijke verandering in de gedwongen crisiszorg is dat de burgemeester de cliënt in de gelegenheid moet stellen om gehoord te worden. Gemeenten hebben hier ook een rol in het ontvangen van meldingen, het uitvoeren van een verkennend onderzoek en indien nodig aanvragen van een gedwongen zorgmachtiging bij het Openbaar Ministerie.

We beschikken over een ‘sluitende aanpak voor personen met verward gedrag’ 2018-2021. We helpen mensen en we zorgen dat hun omgeving veilig is en minder overlast ervaart.
De nieuwe wet Verplichte GGZ is conform planning geïmplementeerd en uitgevoerd.
Er zijn 8 verkennende onderzoeken gedaan door procesregisseurs in het kader van de Wet verplichte GGZ. Regionaal zijn processen op elkaar afgestemd.
Personen in een crisissituatie kunnen met passend vervoer naar de crisisbeoordelingslocatie van GGNet worden gebracht.

Ondermijning

Het aanpakken van ondermijnende criminaliteit is een zaak van lange adem. Voor de aanpak van ondermijnende criminaliteit werken we samen met partners als politie, Openbaar Ministerie, Belastingdienst. We worden voor de uitvoering ondersteund door het Regionaal Informatie en Expertisecentrum Oost Nederland.

Er zijn 23 beoordelingen Wet Bevordering integriteitsbeoordeling door het openbaar bestuur (Wet Bibob) uitgevoerd waarvan 15 keer vergunning verleend, 3 keer aanvraag tijdens procedure ingetrokken, 3 keer aanvraag buiten behandeling gesteld en in 1 geval is de vergunning ingetrokken. Er is nog 1 aanvraag in behandeling.
Aanpak drugspanden: 1 keer sluiting woning, 3 keer last onder dwangsom.
Signalen ondermijning zijn onderzocht in het lokaal ondermijningsoverleg en het regionale informatieplein.
Er zijn door het programma Leerlingalert bewustwordingslessen gegeven op het Isendoorn en Baudartius om te voorkomen dat jongeren in de criminaliteit stappen. Dit lesprogramma is ook digitaal aangeboden.
Ondernemers in kwetsbare branches vanwege corona geïnformeerd over gevaar van criminele investeerders.

Digitale misdrijven vragen onze aandacht

Door de coronacrisis zijn we nog meer afhankelijk geworden van onze digitale systemen. Daardoor zien online criminelen hun kansen. Het aantal signalen en de ernst van het verkeerd (strafbaar) gebruik van digitale media groeit. Dit onderwerp is behalve lokaal, vooral breed en regionaal aangepakt met partners zoals de politie en Openbaar Ministerie.

Het doen van aangifte via een regionaal meldpunt is laagdrempeliger en makkelijker geworden. Er is meer draagvlak en bewustwording bij inwoners wat leidt tot meer bereidheid om aangifte te doen.
Er ligt regionaal en landelijk een belangrijke prioriteit bij de aanpak van criminelen die zich op grote schaal bezighouden met cybercrime en gedigitaliseerde criminaliteit (opsporen en aanpakken). Zutphen is aangesloten bij de Veiligheidsstrategie Oost Nederland expertteam cybercrime. We zetten samen met de politieregio in op preventie en voorlichting om de problemen te verminderen.

Veilige binnenstad

De werkgroep Veilig Uit, de collectieve horeca ontzeggingen, het structurele overleg met horeca en politie en de gesprekken met de horeca over de leeftijdsgrenscontroles in het kader van Drank- en Horecawet zijn door sluiting van de horeca niet opgepakt. Ook het Evenemententeam heeft stilgelegen vanwege corona en de afgelasting van bijna alle evenementen.

De horeca is zwaar getroffen door de corona. In de zomer van 2020 hebben we in aanvulling op de reguliere en seizoensterrassen toegestaan dat ondernemers extra openbare ruimte in gebruik konden nemen voor een terras. Hierdoor kon de horeca een betere exploitatie draaien in de 1.5 meter samenleving. Deze verruiming van de terrassen heeft mede gezorgd voor een aantrekkelijk en levendige binnenstad voor inwoners en toeristen.
Na de versoepelingen in juli konden een aantal evenementen aangepast doorgaan.
De kermis kon, geheel ‘coronaproof’ en op een andere locatie doorgaan en werd goed bezocht door met name jongeren.

Toezicht & Handhaving

Team Toezicht en Handhaving werkt vanaf maart 2020 hard aan het handhaven van de noodverordening COVID-19 Veiligheidsregio Noord- en Oost-Gelderland en de naleving van de 1,5 meter-regel. Het team T&H is daardoor niet of weinig toegekomen aan het uitvoeren van reguliere werkzaamheden/controles. Tussendoor zijn zeker nog wel meldingen in de openbare ruimte opgepakt maar veel minder dan normaal.

Er is vooral ingezet op controle van de naleving noodverordening COVID-19: winkels, horeca, terrassen, samenscholing.
Er zijn in 2020 9 officiële waarschuwingen afgegeven door de Veiligheidsregio Noord- en Oost-Gelderland aan horecabedrijven en 2 keer een last onder dwangsom.
De medewerkers van Toezicht en Handhaving hebben de politie ondersteund als extra ogen en oren in de wijken, periodiek nachtdiensten gedraaid en de-escalerend opgetreden waar nodig en mogelijk.
Er zijn extra controles uitgevoerd rondom de aanpak van hangjongeren.

Veiligheidsregio Noord- en Oost-Gelderland

Op het moment dat het coronavirus zijn intrede deed in Nederland is landelijk een GRIP4-situatie afgekondigd. Deze situatie heeft tot gevolg dat niet de gemeente maar de (voorzitter van de) Veiligheidsregio het bevoegde gezag is voor de bestrijding van het virus. Voor de Veiligheidsregio Noord- en Oost-Gelderland (VNOG) is dat burgemeester Heerts van Apeldoorn.
Voor de besluiten werd zoveel mogelijk draagvlak gezocht in het Regionale Beleidsteam, waarin alle burgemeesters van de 22 gemeenten binnen de regio zitting hebben. Landelijke maatregelen werden vertaald voor onze regio en uitgevoerd door de 22 gemeenten van de VNOG zoals de noodverordeningen, de afgedwongen sluiting van een winkel, beslissen over het doorgaan van evenementen, testen van de corona-app en openen van teststraten.

Om alle maatregelen ook goed door te vertalen naar Zutphen is het Gemeentelijk beleidsteam (GBT) wekelijks bij elkaar gekomen. Onder voorzitterschap van de burgemeester werden de maatregelen gedeeld en gehandhaafd.
Naast het GBT was er ook een crisisteam voor de interne organisatie onder leiding van de gemeentesecretaris.
Alle gevolgen voor inwoners, ondernemers en de gemeentelijke organisatie werden goed in de gaten gehouden.
Alle binnenkomende vragen zijn van een reactie voorzien en er is gekeken waar aanvullende maatregelen nodig waren.
Om de juiste keuzes te maken werd in het GBT gewerkt met een moreel kompas. Dit kompas werd bij belangrijke stappen in de crisis aangepast.
De VNOG heeft de gemeenteraad op de hoogte gehouden van haar functioneren. Dit heeft zij gedaan door met regelmaat raadsbrieven te verzenden met daarin de meest recente informatie over de regionale aanpak van het coronavirus.

Aan het einde van het jaar werd de noodwet actief. Deze wet vervangt de noodverordeningen. We kunnen met de nieuwe wet als gemeente zelf meer beslissen, we blijven wel regionaal afstemmen.
Naast alle werkzaamheden rondom corona zijn er ook nog andere plannen gerealiseerd in de VNOG in samenwerking met gemeenten.

De Toekomstvisie VNOG is vastgesteld inclusief de bijbehorende opdrachten aan de verschillende organisatieonderdelen van de VNOG . Hiermee zijn door het Algemeen Bestuur fundamentele keuzes gemaakt over de toekomst van de VNOG en het gewenste dienstverleningsniveau.
Het regionaal beleidsplan 2021-2024 (strategische beleidskader) voor de VNOG is vastgesteld. Deze koers is gebaseerd op het regionaal risicoprofiel en sluit één op één aan op de Toekomstvisie.
Het dekkingsplan is vastgesteld. Het dekkingsplan maakt onderdeel uit van het beleidsplan en omvat de voor de brandweer geldende opkomsttijden. Het geeft ook een beschrijving van de voorzieningen en maatregelen die de brandweer nodig heeft om aan de opkomsttijden te voldoen (zoals brandweervoertuigen, de bemensing).

Asielzoekerscentrum

Vluchtelingen verblijven door wachtlijsten bij de Inlichtingen en Naturalisatie Dienst (IND) langer dan een jaar op het asielzoekerscentrum (azc). Het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) benut daarom ook in 2020 de maximale capaciteit van het azc. Daarnaast blijft doorstroom van statushouders lastig door de krappe woningmarkt.
Vanaf de start van het azc meten we jaarlijks de leefbaarheid en veiligheid op en rond het azc in opdracht van het omwonendenoverleg. Deze metingen geven belangrijke informatie voor een veilige en leefbare omgeving in de buurt en de vraag of er nog aanvullende maatregelen nodig zijn. In 2020 hebben we de viermeting gehouden, deze bestaat uit een vervolgmeting onder dezelfde omwonenden en diverse registraties van het COA en de politie.

De resultaten van de viermeting vertonen een solide beeld, ondanks een toename van het aantal asielzoekers (van 652 in 2018 naar 734 in 2019). Het cijfer voor het veiligheidsgevoel blijft stabiel op een 7,7. Aanvullende maatregelen op het gebied van leefbaarheid en veiligheid waren niet nodig.
Er waren weinig coronabesmettingen op het azc. Het COA heeft de nodige voorzorgsmaatregelen getroffen om besmettingen buiten de deur te houden zoals aangepaste werktijden voor het personeel, mondkapjesplicht, geen bezoek op locatie, geen activiteiten meer door vrijwilligers etc.
Bewoners hebben vrijwillig werkzaamheden verrichten voor beheer en onderhoud. Het gaat om het schoonmaken van straatnaam- en verkeersborden en straatmeubilair in Noordveen en Waterkwartier.
Er is ook een pilot van start gegaan bij wielervereniging ETP met het inzetten van asielzoekers bij sportverenigingen. Het gaat om het onderhoud van de gebouwen en velden, assisteren bij teams, het helpen bij evenementen en in de kantine et cetera. Deze pilot is een succes en zal na de coronaperiode omgezet worden in een duurzaam samenwerkingsverband. Verder uitrol naar andere sportverenigingen in Zutphen volgt.